თსუ პროფესორი ემზარ ჯგერენაია

მართლა გარდატეხის ასაკში ვართ (იგულისხმება ქართველები) და თანაც, სერიოზული “თინეიჯერიზმი” გვჭირს. ცოცხალი თავით არ გვინდა მეცადინეობა და ევროინტეგრაციის მისაღები გამოცდის ჩაბარება. არადა, სულ ამას გავიძახით და ამის დეკლარირებაში ვართ – ევროპისაკენ მივდივართ და სამეზობლო პროგრამის და აღმოსავლეთ პარტნიორობის ფარგლებში ვუახლოვდებით ევროპასო, მაგრამ, როგორც სჩანს, პირიქით – არ ვასრულებთ საშინაო დავალებებს. ამიტომაც, ევროპა გაბრაზდა და გვტუქსავს. უი, უკაცრავად, “ვნევროზულობ” და ძალიან დაულაგებელი ქართულით ვმეტყველებ, მაგრამ დალაგებულით რომ მელაპარაკა, გასაკვირი ის იქნებოდა. რაზეა ლაპარაკი? ევროინტეგრაციაზე, ანუ საქართველოს ევროპასთან შერწყმა-შედუღაბებაზე. ეს რად გვინდა? იმად, რომ ობუჯური წარმოშობის სულუგუნი და ოფშკვითის წიწმატი ამსტერდამის ქუჩებში გავყიდოთ და “შემოიხედე გეანცვალეს” რესტორნის ფილიალი ბასტილიის ციხესთან გავხსნათ და, რაც აქ ვერ ვიშოვეთ, იქ ვიშოვოთ, ან პირიქით! იხილეთ მეტი

სარედაქციო წერილი

ახალი, 2011 წელი აგრძელებს არასასიამოვნო სიურპრიზებს. დიდი ბრიტანეთის შრომის ბაზრის პირველმა სტატისტიკამ დააფიქსირა ქვეყანაში უმუშევრობის ზრდა. მართალია, უმუშევართა რიცხვის მნიშვნელოვან ზრდაზე ჯერ საუბარი ნაადრევია, მაგრამ შრომის ბაზარზე სიტუაციის გაუარესების ნიშნები უკვე სახეზეა. იმ ადამიანთა რიცხვი, რომლებთაც უმუშევრობისთვის შემწეობისთვის სახელმწიფოს მიმართეს, 2011 წლის იანვარში, პირველად ბოლო ოთხი თვის მანძილზე გაიზარდა 2,4 ათასით 1,46 მილიონამდე.

ანალიტიკოსები პირიქით, კლებას ელოდნენ 3 ათასით. ამასთან, უმუშევრობის დონე, რომელიც გამოთვლილია შემწეობისათვის გაკეთებული განაცხადების მიხედვით, ჯერჯერობით ძველ ნიშნულზეა და რვა თვეა ზედიზედ 4,5%-ზეა გაჩერებული. არც თუ სახარბიელო ანალიზს აკეთებენ შრომის საერთაშორისო ორგანიზაციის ILO-ს ექსპერტები. დიდ ბრიტანეთში დასაქმების მხრივ სიტუაცია გაუარესდა ჯერ კიდევ 2010 წლის IV კვარტალში. ამ პერიოდში უმუშევართა საერთო რიცხვი გაიზარდა 44 ათასი ადამიანით 2,49 მილიონამდე, ხოლო დასაქმება შემცირდა 68 ათასი ადამიანით. შედეგად, 2010 წლის IV კვარტალში მომუშავე ბრიტანელების რიცხვმა შეადგინა 29,1 მილიონი. ასევე არასასურველი მონაცემებია შრომის ანაზღაურებასთან დაკავშირებით, რომლის ზრდაც ბოლო კვარტალში ბონუსების გათვალისწინებით (Avg. Earnings inc Bonus) შემცირებულია წინა სამ თვესთან შედარებით (სექტემბერი, ოქტომბერი, ნოემბერი) – 2,1%-დან 1,8%-მდე. ხოლო ხელფასების ზრდის დონე ბონუსების გათვალისწინების გარეშე (Avg. Earnings ex Bonus) ძველ ნიშნულზეა – 2,3%-ის დონეზე. ILO-ს სტანდარტებით გაანგარიშებული უმუშევრობის მაჩვენებელი ამავე პერიოდში III კვარტალთან შედარებით გაიზარდა 7,7%-დან 7,9%-მდე. ეს უკვე სერიოზული განაცხადია ქვეყანაში დასაქმების სიტუაციის გაუარესებისა და მომავალში შრომის ბაზრის შესაძლო დასუსტების თვალსაზრისით. გამაწბილებელი და მოულოდნელია იანვრის მონაცემები, რომელიც ადასტურებს, რომ შრომის ბაზარზე სიტუაცია მართლაც უარესობისკენ არის წასული და ეკონომისტები არ გამორიცხავენ, რომ ეს ეკონომიკური ვარდნის დაწყების პირველი სიგნალი აღმოჩნდეს. ერთი მხრივ, უმუშევრობის დონე, რომელიც გამოითვლება შემწეობის შესახებ განაცხადებით, რვა თვეა ზედიზედ არ იცვლება, ეს კი ნიშნავს, რომ დიდი ბრიტანეთის შრომის ბაზარზე რთული პრობლემები არ შეინიშნება, მაგრამ 2010 წელს ეს მაჩვენებელი განუხრელად მცირდებოდა, ეს ფაქტი კი უკვე იმაზე მეტყველებს, რომ ბრიტანული ეკონომიკის ზრდა შენელებულია. 2010 წლის ბოლო კვარტლის სტატისტიკამ უკვე აჩვენა წინა კვარტალთან შედარებით ეკონომიკური ზრდის მნიშვნელოვანი ვარდნა. მართალია, ჯერ საჯაროა მშპ-ის IV კვარტლის მხოლოდ პირველადი შეფასება, რამაც შესაძლოა შემდეგი კორექტირება განიცადოს. ექსპერტები ჯერჯერობით ოპტიმისტურად არ არიან განწყობილნი და პროგნოზირებენ პირველი შეფასების დამტკიცებას, ანუ ეკონომიკური აქტივობის 0,5%-იან ვარდნას. თუკი, ნისლიანი ალბიონის ეკონომიკაში ვარდნა გაგრძელდება, შესაძლებელია შრომის ბაზარზე დაიწყოს უმუშევრობის ზრდის მეორე ტალღა. დამატებითი კატალიზატორი, რომელიც მნიშვნელოვნად გაზრდის უმუშევრობის მეორე ტალღის ამპლიტუდას, შეიძლება გახდეს ბიუჯეტის დეფიციტის უპრეცენდენტო შემცირება. ამ შემთხვევაში, უმუშევრობის მასშტაბები აბსოლუტურად სხვა იქნება. თუმცა, მიუხედავად ყველაფრისა, დიდ ბრიტანეთში ყველაფერი ასე ტრაგიკულად არ არის. 2010 წლის IV კვარტლის სუსტი მაკროეკონომიკური მაჩვენებლები პროვოცირებული იყო საშინელი ყინვებითა და თოვლით, რომელმაც ბრიტანული ეკონომიკის ბევრი დარგის პარალიზება გამოიწვია. მართალია, სამშენებლო სექტორში გარკვეული “სიურპრიზები” ინგლისელებს არ უკვირთ, მაგრამ საცალო გაყიდვების ვარდნას, სამომხმარებლო მოთხოვნის შემცირებასა და წინასაშობაო ვაჭრობის ჩავარდნას ისინი არ ელოდნენ. თუმცა, იანვრის მაკროეკონომიკურ მაჩვენებლებში არის პოზიტიური მონაცემებიც, რომელიც ახალი წელს ეკონომიკური აქტივობის დაჩქარებაზე მეტყველებს. იანვრის სტატისტიკა ცხადყოფს, რომ ბრიტანეთის შომის ბაზარი მოწყვლადია და არამდგრადი, თუმცა, ქვეყნის ეკონომიკის აღდგენის დაწყების მომენტიდან ერთი წელი გავიდა. პირველ რიგში, ეს ხდება ბრიტანეთის მთავრობის ხარჯების რადიკალური შემცირების გამო. ცხადია, რომ ბრიტანელმა ბიზნესმენებმაც მჭიდროდ მოიჭირეს ქამრები მთავრობის მიერ ბიუჯეტის დეფიციტის უპრეცენდენტო შემცირების შედეგების ში-შით. ბუნებრივია, რომ სახელმწიფო ხარჯების შემცირების შემდეგ დასაქმების მხარდაჭერის მთელი სიმძიმე კერძო სექტორზე გადავა. პრემიერ-მინისტრი დევიდ კამერონი ბიზნესმენებს მოუწოდებს, კერძო კომპანიებში უახლოეს თვეებში მეტი ადამიანი დაასაქმონ, რათა მაქსიმალურად მოხდეს სახელმწიფო სექტორში დათხოვნილი ადამიანების დასაქმება. შეგახსენებთ, რომ კამერონის მთავრობის მიერ ბიუჯეტის შემცირების გეგმა ითვალისწინებს 4 წლის განმავლობაში 330 ათასი სამუშაო ადგილის გაუქმებას.
გასული წლის IV კვარტლის სტატისტიკაში ყველაზე გამაწბილებელი ის ფაქტია, რომ ბრიტანელი უმუშევრების მესამედი ამ მდგომარეობაში წელიწადზე მეტია რაც იმყოფება. გარდა ამისა, უმუშევართაგან 20,5% 16-დან 24 წლამდე ასაკის ადამიანები არიან. გასული წლის ბოლო კვარტლის მიხედვით, მათი რაოდენობა 965 ათასია. ორივე ამ მაჩვენებელმა 1992 წლის ისტორიული მაქსიმუმის ნიშნულს მიაღწია. ასეა თუ ისე, მართალია, ბრიტანეთში უმუშევრობა იზრდება, მაგრამ სიტუაცია არც ისეთი სავალალოა, როგორ მაგალითად, ევროზონასა და აშშ-ში, სადაც უმუშევრობა 10% და 9%-ის დონეზეა შესაბამისად, მაგრამ უფრო შორსაა იაპონიის მაჩვენებელთან, სადაც მოხერხდა უმუშევრობის დონის დაწევა 4,9%-მდე.
უმუშევრობის ზრდის პრობლემა დიდ ბრიტანეთში ოპოზიციური ლეიბორისტული პარტიის ხელში ნამდვილ კოზირად იქცა, პარტიის ლიდერმა ედ მილიბენდმა პარლამენტში განაცხადა, რომ ახლანდელი ხელისუფლება ახალგაზრდა ბრიტანელების იმედებს არ ამართლებს, რაზედაც პრემიერმა კამერონმა მიუგო: “ახალგაზრდების უმუშევრობა ბოლო რამდენიმე ათწლეულის პრობლემაა, ჩვენი ქვეყნის მდგომარეობის, როგორც უკეთეს, ისე უარეს პერიოდში. ჩვენ ყველაფერი უნდა გავაკეთოთ იმისთვის, რომ ახალგაზრდები სამუშაოს დავუბრუნოთ.”
შრომის ბაზრის ბოლოდროინდელი სტატისტიკის კომენტირებისას, ინგლისის ბანკის პრეზიდენტმა, მერვინ კინგმა განაცხადა, რომ ციფრებმა მიაღწიეს ეკონომიკის საიმედოობის რეზერვის იმ მნიშვნელოვან მიჯნას, რომელიც საშუალებას იძლევა – ინფლაციურ ზეწოლას დაუპირისპირდნენ. რა მოჰყვება ამ განცხადებას? – ბრიტანეთის ცენტრალური ბანკი მონეტარული პოლიტიკის გამკაცრებასთან ახლოს არის.
ევროპას 1,5%-იანი ზრდა ექნება
ევროპელი ბიზნესმენები რეგიონის ეკონომიკური განვითარების პერსპექტივასთან დაკავშირებით ოპტიმისტურად არიან განწყობილნი. ამას მოწმობს 964 ევროპელ ინვესტორთა გამოკითხვის შედეგები. ევროზონის საქმიან წრეებში განწყობას შენტიხLLC-ის სპეციალისტები იკვლევდნენ – ეროპაში საქმიანი კლიმატის შემსწავლელი ყველაზე აღიარებული სპეციალისტები. ბოლო გამოკითხვის შედეგებით, რომელიც თებერვლის დასაწყისში ჩატარდა, აღმოჩნდა, რომ საქმიანი ადამიანები არა მხოლოდ ახლა არიან კმაყოფილნი ეკონომიკური სიტუაციით, არამედ, მომავალსაც ოპტიმისტურად უყურებენ. ინვესტორების მიმდინარე განწყობა იანვრის 14 პუნქტიდან 21,25 პუნქტამდე ავიდა, ხოლო მოლოდინის ინდექსი კი – 7,25-დან 12,25 პუნქტამდე. რაც შეეხება ევროზონაში საქმიანი კლიმატის განმსაზღვრელ წამყვან მაჩვენებელს – ინვესტორების ნდობის ინდექსს (შენტიხ Iნვესტორ ჩონფიდენცე) იანვრის 10,6 პუნქტიდან 16,7 პუნქტამდე გაიზარდა. ანალიტიკოსები პროგნოზირებდნენ მაჩვენებლის 14,0 პუნქტით ზრდას. ბოლო სამი წლის მანძილზე მაქსიმალურ ნიშნულამდე ამ მაჩვენებლის ზრდა იმას მიანიშნებს, რომ რეგიონში სუვერენული ვალის კრიზისის თაობაზე შფოთი თანდათანობით უკანა პლანზე გადადის, ასევე, მსოფლიო ეკონომიკის ზრდის შენელების პროგნოზიც.

“არაფერია მთვარის ქვეშ მარადიული, გარდა იდეისა მარადისობის შესახებ”… ჰეგელი 

 ნამდვილად ვიცი, მოგენატრებოდათ ჩემთან საუბარი და გამოგიტყდებით – მეც! არადა, მიიწურა ზამთარი და, ალბათ, სუსხიც და სიცივეც შეგვეშვება, შეიცვლება ბუნება და – ხასიათიც, ისე, როგორც ყოველთვის! იხილეთ მეტი

ემზარ ჯგერენაია

ძალიან ბევრი ვიფიქრე, რა მეთქვა ჩემი მკითხველისთვის საახალწლოდ. ის, თუ როგორ გადავაგორეთ 365 დღე, 8760 საათი, 525600 წუთი და როგორ გვეტკინა თუ გვიჭირდა, რამდენი უაზრობა, სიშლეგე მივასიკვდილეთ და რამდენს ჩავიდენთ მომავალ 365 დღში. ან, იქნებ, საყოველთაოდ აღიარებული და დაფასებული წიწიბურას ფასების ატომურ აფეთქებაზე გვემსჯელა, გოჭთან, ანდა, გათავხედებულ ნიორთან ერთად! მაგრამ ამაზე უჩემოდაც ბევრს ლაპარაკობთ სამზარეულოში ჩაკეტილები, დარწმუნებული ვარ საახალწლო თავყრილობებიც არ იქნება ამ ქოთქოთის გარეშე. ჯობს მოგიყვეთ ფისკალური პოლიტკის მხიარული ამბები. იხილეთ მეტი

თსუ პროფესორი ემზარ ჯგერენაია

http://www.regnum.ru/news/fd-abroad/abxazia/1337004.html#ixzz13Hqq16mx

ნამდვილად ვიცოდი, 21-ე საუკუნეში ეკონომიკურ თეორიში გადატრიალება რომ იქნებოდა, მაგრამ ექსპორტ-იმპორტის სტრუქტურას და საგადამხდელო ბალანსს ასე სასტიკად თუ შეცვლიდა ვინმე, ვერ წარმოვიდგენდი. ამას წინათ აფხაზეთის ეკონომიკურ სიტუაციაზე ვმუშაობდი და გავხსენი პორტალი, ალბათ ოფიციალური,www.abxazia.comდა საოცრებავ, სტრატეგიულ საექსპორტო რესურსებს შორის, ორი ახალი დეტალი აღმოვაჩინე – ერთი სტატია საექსპორტო ეკონომიკაში – რუსი ქალები და რუსი ცოლები… ალბათ, უპრიანი იქნებოდა დაეწერათ “რუსი ქალების რეექსპორტი და რუსი ცოლების იმპორტი”. იხილეთ მეტი

თსუ პროფესორი ემზარ ჯგერენაია

დამთავრდა, მორჩა ის ავადსახსენებელი დრო, როდესაც ქართველები ყველაზე უკან მივჩანჩალებდით და ყველგან და ყოველთვის ვაგვიანებდით (ტოკიოს ინცინდენტი გამონაკლისი იყო და ბოლო). უფრო მეტიც, ჩვენ ვუსწრებთ დროსაც. არ გჯერათ? აგერ, ფაქტები: გახსოვთ, თბილისის აეროპორტიდან თვითმფრინავების გაფრენის მუდმივი დაგვიანება და საშინელი გაზის ნამწვის ნაყნოსვით დაჯღანული მომლოდინე ტურისტების სახეები, ყელში აჯიკაწასმულივით სველი და წითელი თვალები სულ რომ ემუდარებოდა ცნობათა ბიუროში “გუჩის” მოდელივით გამოწკიპულ და გამარჯვებული იერით მომზირალ გოგონას, რომელიც ყველაზე მოთხოვნადი პიროვნება იყო მთელს დარბაზში, – როდის გავფრინდებით? ჰოდა, მორჩა ეს დრო ჩვენთან, თვითმფრინავები უკვე დროზე დაფრინავენ და უფრო მეტიც, დროზე ადრე დაფრინავენ კიდეც… ისე კი არა, როგორც მთელს ცივილურ მსოფლიოში – დროზე! არა, ჩვენ გავუსწარით დროს და დროზე ადრე დავფრინავთ. არ გჯერათ? იხილეთ მეტი

თსუ პროფესორი ემზარ ჯგერენაია

საშინელმა სიცხემ და ლარის კურსი დაცემის ტალღამ შეარყია საქართველო ამ ზაფხულს! ეკონომიკური თეორიის რევალვაციის ბუმია! კლიმატის ცვლილებაზე და ეკონომიკურ პრობლემებზე უამრავი კითხვა დაგროვდა! ვერ გაარკვია მსოფლიომ, კლიმატის დათბობაა თუ გაციება?! იმატებს ეს ტემპერატურა თუ ეცემა?! ვიღაცამ ისიც თქვა, კლიმატის ცვლილების პრობლემა იმიტომ გამოიგონეს, რომ ფული გააკეთონ საერთაშორისო მასშტაბითო. ბოროტი ხმები ასევე ამბობენ, ეს ფინანსური ბუშტი და კრიზისი იმიტომ მოაწყევეს, რომ ომის გარეშე მსოფლიო ხელახლა გადაინაწილონო! მოკლედ, რას არ გაიგებს კაცი ამ გაგანია სიცხეში, რა ფერის ჭორებს არ ჰყვებიან, მაგრამ მთავარი ერთია – პასუხები კითხვაზე. მეცნიერებას ძალუძს ახსნას მოვლენები ობიექტური კანონებით, მაგრამ ისინი მაინც პასუხგაუცემელია! იხილეთ მეტი

ემზარ ჯგერენაია

ღმერთო ჩემო, სასწაული დროა მაისი – ყვავის დედამიწა, ატმის რტოების ფერადი ყვავილებით დახუნძლულ ტოტებს ტორტმანი გააქვთ და ამის შემხედვარე ადამიანის გულიც გადაფურჩქნულია და სასწაულის მოლოდინში ჩქეფს სიცოცხლე, გული კი, დიდი ზღაპრის მოლოდინში გაბადრული ესალბუნება ადუღებულ სისხლს. ლამაზია ეს ისლანდიის ვულაკნივით აფეთქებული დედა-ბუნებისა და ადამიანის ნახვა, ამაღელვებელი და ისეთივე სუსტი, როგორც შეყვარებული მამკაცი. ოდნავმა სუსხმა თუ წამოუბერა, მოდილიანის საოცარი ფერების ყვავილებისგან მხოლოდ კოკრები და მათში ჩამჯდარი მტვერი დარჩება, რომელიც ფუტკრებმა ალბათ დიდი სიმწრით მოიტანეს.
იხილეთ მეტი